Son zamanlarda yayınlanan birçok makalede, quercetinin etki mekanizmaları gözden geçirilerek immünolojik yanıtları üzerindeki etkisine odaklanılmıştır. Bunun COVID-19 hastalarındaki etkinliği araştırılmıştır. Araştırmalar, SARS-CoV-2’nin iltihabı yükselttiğini ve NLRP3 iltihabını aktive ettiğini, bunun bir sitokin fırtınasına ve yıkıcı iltihaplanmaya yol açtığını ve COVID-19 hastalarında ALI / ARDS’ye neden olduğunu göstermiştir.
Araştırmalarda proinflamatuar sitokinler ve inflamatuar mediyatörler dahil olmak üzere quercetin molekülünün aktif rol aldığı birçok önemli yol, COVID-19’u yönetmek için potansiyel hedefleri olarak tanımlanmıştır.
Quercetin, sebze ve meyvelerde en bol bulunan flavonoid türü olan karbonhidrat içermeyen bir bioflavonoiddir. Bileşik, çok çeşitli sağlık, biyolojik, antioksidan, antienflamatuar, bağışıklık sistemi düzenlemesi ve kardiyoprotektif ve nöroprotektif etkilere sahiptir. Quercetinin nöroprotektif etkileri, temel olarak antioksidan kapasitesi ve serbest radikal temizleme kabiliyetinden kaynaklanmaktadır. Quercetin takviyesi ile birlikte hastalığa sebep olan biyolojik yolaklar inhibe edilebilir veya sebep olan istenmeyen yan ürünleri ortadan kaldırılabilir.
Quercetinin etkinliği üzerine çok farklı çalışmalar yürütülmüştür. Kesin sonuçları aşağıdaki gibidir:
- COVİD-19’un inflamatuvar yanıtı göz önüne alınarak quercetinin antiinflamatuvar etkinliği histopataolojik olarak doğrulanmıştır.
- Ayrıca hipotalamik inflamatuar lezyonları da azaltabildiği kanıtlanmıştır.
- SIRT1 / NLRP3 yolu aracılığıyla diyabet kaynaklı ensefalopatiyi iyileştirdiği de bulunmuştur.
- Bağırsak mikrobiyom dengesizliğini düzeltir. Bu çalışma önemlidir çünkü metabolizmanın iltihaplanması, COVID-19’lu bir grup insanın bağışıklık sisteminin ölümcül reaksiyonunun bu sebeple olduğu görülmektedir.
- Mitokondriyal membran bütünlüğünü koruyarak E.Coli enfeksiyonunda aktif rol alır.
- Daha fazla inflamasyonu önlemek için artan quercetin aracılığı ile otofaji, COVID-19 tedavisinde quercetinin olumlu etkisinin bir başka nedeni olabilir.
- Akciğer dokusunda ciddi nötrofil infiltrasyonu göstermiştir. Bu sonuçlar, COVID-19’da patolojik bir olay olarak kabul edilebilir. Oral olarak alınan quercetin sitokin dengesini sağlamıştır.
- Hücre yolakları ve bağışıklık sistemi hücrelerinde de farklı inhibasyon/aktivasyon etkilerine sebep olduğu gözlemlenmiştir.
- Anti-enflamatuar ve analjezik etkileri değerlendirildiğinde de sonuçlar, quercetinin mekanik hiperaljeziyi azalttığını göstermiştir.
COVID-19’un önlenmesi ve tedavisi üzerindeki etkisine ilişkin klinik bir çalışma ClinicalTrials.gov’da (NCT04377789) kimlik koduyla kaydedilmiştir. Bu çalışmada yüksek riskli COVID-19 formuna sahip hastalar quercetin (iki 500 mg tablet) ile tedavi edilmekte, klinik muayenelerinin yanı sıra iltihaplanma ile ilişkili sitokinleri gözlemlenmektedir. Çalışma sonuçlarına paralel bilgiler üstte paylaşılmıştır.
Kaynak:
1- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7254783/
2- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27385185/
3- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26999194/